Even een flinke sprong terug in de tijd, laten we zeggen een dikke 50 jaar.
"Mama, waarom huil je? Ben ik niet lief geweest vandaag? Ik heb toch bloemen voor je geplukt!"
Ik kijk naar mijn moeder, ze zit aan de eethoektafel en de tranen druppen van haar wangen totdat er een plasje op het tafelblad ligt. Ze geeft ook geen antwoord op mijn vragen. Ze reageert eigenlijk nergens op. Ik weet niet wat ik moet doen. Verloren blijf ik naast haar staan en streel voorzichtig haar hand. Misschien moet de dokter weer komen of mijn opa en oma. Ik weet het niet. Langzaam maakt de dag plaats voor de schemering en mijn moeder zit nog steeds aan tafel, ze huilt inmiddels niet meer. Haar ogen staren naar de muur achter mij, mij ziet ze niet.
"Mama, David huilt, ik denk dat hij honger heeft"
Nog steeds geen reactie en ik word steeds banger. Ik weet zeker dat mijn moeder niet dood is, dode mensen huilen niet maar waarom geeft ze me geen antwoord?
Deze herinnering is er één van vele, mijn moeder leed aan depressies al noemden ze dat vroeger niet zo. Toen noemden ze dat zwakke zenuwen of overspannen. Het valt me zwaar om hierover te schrijven. Ik trek een deur open die niet meer dicht wil en alle emoties die erbij horen komen omhoog. Soms heb ik het gevoel dat ik stik. Maar ik heb ook het gevoel dat het goed is om erover te schrijven want erover praten lukt nog niet.
Mijn moedertje was gelukkig niet altijd depressief en er waren ook gelukkige tijden. Maar het heeft mijn jeugd getekend en me gemaakt tot wie ik nu ben. En daar ben ik dan weer niet altijd gelukkig mee. Als mijn moeder in een depressieve periode zat, probeerde ik haar op te vrolijken door dingetjes voor haar te doen. Kadootjes te maken of te kopen. Ik deed dan werkelijk alles voor een glimlach. Als die glimlach dan ook nog haar ogen bereikten was ik zielsgelukkig. Maar, zoals alle mensen die depressief zijn weten, zo'n opleving was maar voor een seconde, daarna schoof de schaduw weer voor de zon en veranderde de sfeer weer in huis. Ik heb werkelijk geen idee hoeveel behandelingen ( volkomen nutteloze slaapkuren) mijn moeder gehad heeft. Psychiaters bezocht, medicijnen geslikt en lichtbaktherapie...alles is wel voorbij gekomen. Maar niets werkte langdurig. Inmiddels weet ik dat mijn moeder aan een depressieve stoornis leed die waarschijnlijk al vroeg in haar leven is ontstaan. Niet dat het er iets toe doet, het veranderd namelijk niets meer. Mijn moeder is in 2008 overleden op 69 jarige leeftijd.
Leven met iemand die depressief is, is moeilijk. Moeilijk voor die persoon zelf en moeilijk voor de partner en overige gezinsleven. Degene die depressief is, weet dat hij het leven van de mensen om hem heen altijd een beetje ( of een beetje meer) grijs kleurt. Begrip is niet altijd aanwezig. Want waarom is die persoon depressief? Hij/zij heeft toch alles om blij mee te zijn? Een mooi gezin, leuk werk, genoeg geld op de bank etc.,gezondheid etc.etc. En dan wordt het nog lastiger. De depressieve persoon gaat zich schuldig voelen vanwege het feit dat ie depressief is en proberen om de schijn op te houden wat de ellende alleen maar meer versterkt.
Inmiddels weet ik ook dat er verschillende soorten depressies bestaan. En helaas ook uit eigen ervaring. Onze jongste zoon ( hij heeft toestemming gegeven om dit te publiceren) heeft een dysthyme stoornis die zich al op jonge(kinder) leeftijd openbaarde. Helaas had ik toen geen idee dat zijn melancholieke aard beruste op deze stoornis. Je verwacht gewoon niet dat een jong kind al 'depressief' kan zijn. Halverwege de twintig sloeg de depressie keihard toe en was/is sterke medicatie nodig om hem weer een beetje te kunnen laten functioneren. Ik denk dat elke ouder zich zal herkennen in mijn gevoelens, ik voelde me machteloos en falend als ouder. Bovendien kwamen al die sterke emoties vanuit mijn jeugd hier nog even bovenop. Ook nu weer het onbegrip in de omgeving, niemand snapt waarom hij depressief is. Uitleggen kan niet..wat valt er uit te leggen, hoe kun je somberheid etc. uit leggen? De vooroordelen liggen ook al klaar maar daar stap ik overheen. We knokken gewoon verder. Hij tegen zijn depressie en ik tegen de mijne.
Toegeven dat ik depressief ben was best moeilijk want ik zag mezelf helemaal niet als depressief. Ok, ik heb het af en toe een beetje moeilijk maar dat is niet raar. Ons leven is niet altijd over rozen gegaan en sinds het overlijden van mijn moeder, is er nogal wat ellende over ons uitgestort. Maar daarnaast ook veel moois en ik kies ervoor om dat mooie steeds opnieuw te blijven zien en proberen te voelen. Want dat voelen... daar draait het om. Toen ik besefte dat ik niets meer voelde wist ik dat er iets mis was. 's Morgens opstaan en niets voelen is eigenlijk best raar, alles is even vlak en betekenisloos. Je voelt geen blijdschap of verdriet, je voelt gewoon helemaal niets. "Houden van" zijn lege woorden omdat je die liefde niet meer voelt. Volgens mij heb ik best lang de schijn op kunnen houden, je speelt gewoon je rol en doet je dagelijkse ding. En alles wat er gebeurde aan fijne en nare dingen werden in dezelfde kast gegooid, deur dicht en sleutel omdraaien. Het was gewoon mijn manier om te overleven. En dan komt er een moment dat die deur, volkomen onverwachts, opengaat en je alles in één keer op je bord krijgt. Dat moment kwam bij mij toen mijn vriendin in 2014 besloot een einde aan haar leven te maken. Het verdriet maakte iets los en vanaf dat moment kreeg ik die deur niet meer dicht. Ik besefte dat ik vanaf mijn kinderjaren dezelfde tactiek had toegepast, nare dingen wegstoppen en alleen mooie dingen herinneren. Maar ergens op die weg ben ik mezelf kwijt geraakt. En dat maakt me somber en verdrietig. Maar... ik voel wel weer en ook al kan ik nog niet goed handelen met die stroom aan emoties en gevoelens, ik weet dat ik op de goede weg ben. Aan mijn depressie komt een eind dat voel ik. Ik heb een keuze en ik kies ervoor om te voelen.
Helaas heeft niet iedereen een keuze, mijn depressie is niet dezelfde als die van vele duizenden anderen. Mijn depressie is van tijdelijke aard. Inmiddels wordt duidelijk dat duizenden mensen aan één of andere vorm van depressie leiden. Vele jonge mensen zijn depressief en dat baart me zorgen.
Het gevoel hebben dat ze er niet meer toe doen, niet meer kunnen ervaren wat geluk of blijdschap is. Ze schamen zich voor hun depressie en verbergen dit achter een façade van nep vrolijkheid. En daarom komt die tekst van Marco's "Mooi" zo hard binnen... elke keer dat ik dat nummer hoor.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten